30 Ekim 2020 İzmir ilimizi etkileyen Seferihisar depreminde (Mw=6.9) azalım ilişkileri ile ilgili bir çalışma hazırlama imkanı buldum.
Öncelikle azalım ilişkileri nelerdir?
Azalım ilişkileri, deprem risk ve tehlike analizlerinde kullanılan bir takım ilişkilerdir. Depremin büyüklüğüne, istenilen noktanın deprem merkezine uzaklığına, ortaya çıkan enerjiye ve daha bir çok çeşitli parametresine bağlı formüller bütünüdür.
Dünya çapında genel hüküm süren bir azalım ilişkisi bulunmamasına rağmen bölgesel olarak doğruluğu çok yakınsak çıkan azalım ilişkileri mevcuttur.
Afad’dan elde edilebilen veriler ile 3 adet azalım ilişkisi seçilmiştir. Bunlar; -Boore&Atkinson2008 -SEA1999 -Shakemap2003 ‘dır.
Her istasyonun Vs30 hız değeri, Depremin magnitüd büyüklüğü ve fay şeklini bilmemiz bu 3 ilişki için yeterliydi.
Değerlendirme 1
Yukarıda oluşturulan PGA-Rjb grafiğinin bir simülasyonunu yapmak için azalım ilişkilerini kullanacağız.
3 azalım ilişkisi incelendiğinde aralarındaki farkların oldukça büyük olduğu görülüyor. Bu incelemeyi yapmadan önce, inceleme yapacağımız yerel özelliklere en yakın azalım ilişkisini kullanılmamasından kaynaklanan hatalar ortadadır.
Değerlendirme 2
Deprem merkezine 50 km yakınlıktaki istasyonların yerel özellikleri dikkate alınarak 3 azalım ilişkisi yukarıdaki grafiklerde uygulanmıştır. En sağdaki sarı sütunlarda Afad’dan alınan gerçek PGA değerleri vardır. Rastgele seçilen 3 azalım ilişkisinin değerlerinin herhangi bir el ile tutulur yanı olmadığı da gözler önüne serilmiştir.
Burak Karaoğlu 